15,00 ₺
Etiket Fiyatı: 20,00 ₺
Edebiyatıyla Diyarbakır’daki çokkültürlü yaşama ışık tutan Mıgırdiç Margosyan’ın Evrensel’de yayımlanmış makalelerinden yapılmış bir seçki olan Çengelliiğne, Aras Yayıncılık tarafından okurlara sunuluyor.
Margosyan, 2000’li yıllara girerken Türkiye’nin nabzını tutuyor ve dünyanın seyrini değiştiren önemli olayları mercek altına alıyor. Karanlığın kalbine girmekten asla geri durmayan Margosyan, cesur kalemiyle yaptığı derin tespitlerinde siyasi, toplumsal ve kültürel gelişmelerden dem vuruyor; okurla hasbıhal ederken kıyıda köşede kalmış olgularla haşır neşir oluyor. Bunu yaparken, katı bir öğreticilik benimsemekten her zaman uzak duran usta yazar, sıcacık ve mizahi dilinden ödün vermeden taşı gediğine oturtmayı başarıyor.
Orhan Veli’nin “İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı” dizelerindeki gibi, bu kez ben Diyarbakır “küçe”lerinde, “sokak”larında geziyordum. Siyah saçlı, “kara hübür” gibi simsiyah gözlü, on beş yaşında terk ettiğim çocukluğumu ararken, onu, şimdi bu küçelerde ak saçlı bir “okey!” olarak buluyordum…
Acı, evet, “isot” tabir edilen en acı biber gibi acıydı gerçek… Bu kez sokaklarımızda ne “gâvur”dum, ne “haço!” Ne de Kürtlerin deyimiyle “fıllâ!”
Ah! Keşke! Yine buralarda, bu sokaklarda, bu “örtme” altlarında, bu “zabok”larda, bu “beden kullik”lerinde, Demirciler Çarşısı’nda, Yemenici’lerde, Yoğurt Pazarı’nda, Mardin Kapısı’nda, “Fiskaya”sında hep eskisi gibi bir “gâvur parçası” olabilseydim…
Zaman… O acımasız “zaman”ın elime tutuşturduğu minik teybimle sokaklarımızı gezerken, üç yaşından belki de on üç yaşına kadar, kızlı erkekli Kürt çocuklarının çemberine sıkışmış, kafile halinde yürüyorduk. Onların, adım başı, “Okey good!”, “Good okey!”, “mani!”, “Mark!”, “Dolar!” sözcükleriyle kimi zaman gülerek, kimi zaman burunlarını çekerek bana seslenmeleri, “isot”tan da öte, tuhaf bir burukluğa dönüşüyordu yüreğimde.
23 Aralık 1938’de Diyarbakır’da, Hançepek Mahallesi’nde (Gâvur Mahallesi) doğdu. Eğitimini Süleyman Nazif İlkokulu, Ziya Gökalp Ortaokulu, daha sonra İstanbul’daki Bezciyan Ortaokulu ve Getronagan Lisesi’nde sürdürdü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi.
1966-1972 yılları arasında Üsküdar Selamsız’daki Surp Haç Tıbrevank Ermeni Lisesi’nde müdürlüğün yanı sıra felsefe, psikoloji, Ermeni dili ve edebiyatı öğretmenliği yaptı. Daha sonra öğretmenliği bırakarak ticarete atıldı. Edebi çalışmalarını aralıksız sürdürdü. Marmara gazetesinde yayımlanan Ermenice öykülerinin bir bölümü Mer Ayt Goğmerı [Bizim Oralar] adıyla kitap haline getirildi (1984) ve bu kitabıyla 1988’de, Ermenice yazan yazarlara verilen Eliz Kavukçuyan Edebiyat Ödülü’nü (Paris-Fransa) aldı. Aras Yayıncılık tarafından basılan Gâvur Mahallesi (1992), Söyle Margos Nerelisen? (1995) ve Biletimiz İstanbul’a Kesildi (1998) adlı Türkçe kitaplarını, 1999’da ikinci Ermenice kitabı Dikrisi Aperen [Dicle Kıyılarından] izledi. Gâvur Mahallesi Avesta Yayınları tarafından Li Ba Me, Li Wan Deran [Bizim O Yöreler] adıyla Kürtçe olarak yayımlandı (1999). Türkçe kaleme aldığı Tespih Taneleri (2006) adlı anı-romanı büyük ilgiyle karşılandı. Evrensel gazetesinde “Kirveme Mektuplar” adlı köşesinde yazmayı sürdüren Margosyan’ın bu makalelerinin bir kısmı Kirveme Mektuplar adıyla 2006’da Diyarbakır’da kitaplaştırıldı (Lis tarafından. 2011’de yeni basımı Aras). 1996-1999 arasında Agos gazetesinde yayımlanan makalelerinden yapılan bir seçki olan Zurna 2009’da, yine Evrensel yazılarından derlenen Çengelliiğne (ilk basımı 1999, Belge) ve Yeni Yüzyıl ve Yeni Gündem gazetelerinde yayımlanan makalelerinden derlenen Kürdan 2010’da kitaplaştırıldı. Yazarın, dünyanın yaratılış hikâyesini mizahi bir üslupla ele aldığı son kitabı Tanrı’nın Seyir Defteri ise 2016’da yayımlandı.