217,50 ₺
Etiket Fiyatı: 290,00 ₺
Zaven Biberyan, siyasetin ve toplumun hızlı bir dönüşüm geçirdiği 1950’li yıllarda, İstanbul’un Anadolu yakasında bir sayfiye yerinde, Erenköy’de, bir yaz hafta sonunda yaşananları anlatıyor Yalnızlar’da. Yazar, bu iki günde yaşananlarla, toplumsal sınıfların ve beraberinde çeşitli statülerden bireylerin iç dünyalarının derin bir psikolojik tahliline girişirken, başta insanlar, sonra da Türk, Ermeni, Yahudi, Rum toplulukları arasında iletişimsizliği, ruhların derinliklerinde gizli şiddet eğilimlerini ve bunların sonucunda kişisel-toplumsal davranış kalıplarında oluşan tahribatı konu ediniyor.
Kenara itilmişlerin ruh hallerini edebiyatına hakkıyla taşıyan Biberyan’ın en önemli metinlerinden biri olan Yalnızlar, yalnızların öfkesiyle hayal kırıklıklarının kesiştiği noktaya götürüyor bizleri.
Yalnızlar, bugün dahi çözülememiş, kadınlık, erkeklik, aile, Ermenilik, Türklük, kentlilik, taşralılık dertlerimize tutulmuş yalansız bir ayna.
“Ahpar…”
On metre kadar yaklaşmışlardı, o sırada civarda başka kimse yoktu. Aret başını çevirip arkaya baktı. Atilla fırsatı kaçırmadı, sertçe seslendi.
“Bir şey mi dedin, ahpar!”
Aret sokak lambasının ışığı altında, Erol’u ve bir iki çocuğu tanımıştı. Durdu. “Galiba siz bir şey diyorsunuz,” dedi. Çocuklar da durmuştu. 18 Mart Sokağı’ndan birkaç adım ötedeydiler. Kısa bir sessizlik oldu.
“Bir çift lafımız var sana.”
“Buyurun.”
Bir ateşböceği aralarından geçip denize doğru gitti. Bir kız grubu gülüşe oynaşa yaklaşıyordu.
“Azıcık şöyle gel,” dedi Atilla ve 18 Mart Sokağı’na doğru çekildi.
Aret karanlık ve tenha sokağa bir göz attı. Köşedeki bakkal kapalıydı. Diğer beş kişi, sessiz ve hareketsiz, kendisini seyrediyorlardı. Kızların konuşmaları net olarak duyuluyordu. Bir araba geldi, iki grubu yarıp Dalyan’a gitti.
Aret’in tereddütü uzun sürmedi, sokağa girdi.
Erol hoşlanmadı durumdan. Aret’in, Attila’nın davetini kabul edeceğini düşünmemişti. Kendisi onun yerinde olsaydı o karanlık sokağa girmezdi.
1921'de İstanbul Çengelköy'de doğdu. Kadıköy Aramyan-Uncuyan ve Dibar Gırtaran (Sultanyan) Ermeni ilkokulları, Saint Joseph Lisesi ve İstanbul Ticari İlimler Akademisi'nde öğrenim gördü. 1941'de Yirmi Sınıf (Kura) asker toplanırken, o da askere alındı ve Nafıa hizmetine verildi. Üç buçuk yıl süren askerlik dönüşü Jamanak gazetesinde yayınlanan "Krisdoneutyan Vağhcanı" [Hıristiyanlığın Sonu] adlı yazı dizisi büyük gürültü kopardı, dizinin yayını durduruldu. Nor Lur [Yeni Haber] ve Nor Or[Yeni Gün] gazetelerinde, daha sonra da Jamanak gazetesi yayın kurulunda görev aldı. Sosyalist düşüncelerinden dolayı gelen baskılar sonucu gazeteden ayrılmak zorunda kaldı. 1946'da kovuşturmaya uğrayıp hapis yatan, daha sonra bulduğu işlerden de baskılar sonucu ayrılmak zorunda kalan Biberyan, sonunda ülkeyi terk etmeye karar verip 1949'da Beyrut'a gitti. Orada gazetecilik mesleğini, Ermenice yayınlanan Zartonk [Uyanış] ve Ararat'ın yazı işlerinde görev alarak sürdürdü Siyasi durumun iyileştiğini düşünerek, yaşamını güç koşullarda sürdürdüğü Beyrut'tan ayrılıp 1953'te İstanbul'a döndü. 1964'te yayınlamaya başladığı Nor Tar [Yeni Yüzyıl] adlı siyasi ve edebi dergi maddi sıkıntılar nedeniyle kapandı. 1960'lı yılların sonunda Meydan Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedi'nin redaksiyon kurulunda yer aldı. Türkiye İşçi Partisi'nden 1965 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili adayı oldu ancak milletvekili seçilemedi.1968 yerel seçimlerinde ise aynı partiden İstanbul Belediye Meclisi üyeliğine seçildi ve meclis başkan yardımcılığı yaptı. Ülser hastalığına yakalanan Biberyan 4 Ekim 1984'te yaşama veda etti ve Şişli Ermeni Mezarlığı aydınlar bölümüne gömüldü. 1970'te Jamanak gazetesinde tefrika edilen, ölümünden birkaç hafta önce ise kitap olarak yayınlanan romanı Mırçünneru verçaluysı [Karıncaların Günbatımı] onun başyapıtı sayılır. Bu kitap Türkçeye Babam Aşkale'ye Gitmedi (1998’de) çevrilmiş, diğer romanlarından Lıgırdadzı, Yalnızlar (2000’de), Angudi siraharner ise Meteliksiz Âşıklar (2017’de) adıyla yayımlanmıştır.
T24 Vivet Kanetti 02.12.2021
Gazete Duvar Emek Erez 22.09.2016
Agos Gazetesi Oşin Çilingir 26.05.2000
Agos Gazetesi 05.04.2000