Sırpuhi Düsap
1841’de Ortaköy’de varlıklı ve entelektüel bir Katolik ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Düsap, evde aldığı özel eğitimle Fransızca, İtalyanca ve Yunanca öğrendi; tarih ve felsefe alanlarında derinleşti. Annesi Nazlı Vahan’ın hayırseverlik çalışmaları ve entelektüel çevresi sayesinde erken yaşta toplumsal meselelerle ilgilenmeye başladı. 1879’da kurduğu Okulsever Ermeni Kadınlar Cemiyeti [Tıbrotsaser hayuhyats ıngerutyun], taşradaki Ermeni kız çocukların eğitimi için öğretmen yetiştirmeyi amaçlıyordu. Sırpuhi Düsap, edebiyata 1880’li yıllarda yöneldi ve Batı Ermenicesiyle kaleme aldığı üç romanıyla dikkat çekti: Mayda (1883), Siranuş (1884) ve Araksiya gam varjuhin ([Araksiya veya Mürebbiye], 1887). Bu romanlarda kadın karakterleri merkeze alarak Ermeni toplumundaki ataerkil yapıyı sorguladı; kadınların özgürlüğünü ve birey olma mücadelesini edebi zemine taşıdı. 1901’de hayatını kaybetti. Şişli Latin Katolik Mezarlığı’na defnedildi.
