İnceleme

Başta Karadeniz olmak üzere Türkiye’nin farklı yörelerinde ve yurtdışında yaşayan Hemşinli toplulukların aralarında konuştuğu dil üzerine uzun yıllardır hararetli bir tartışma yürütülüyor. Çoğu zaman siyasi tercihlerin gölgesinde ve yeterli bilgiye dayanmaksızın yaşanan bu tartışma, özellikle de Hemşincenin Ermeniceyle arasındaki ilişki etrafında dönüyor. Alanın önde gelen araştırmacılardan Mahir Özkan’ın çalışması ise konuyla ilgili toz bulutunu dağıtarak tartışmayı bilimsel bir zemine oturtmayı…

Kurulduğu günden bu yana, İstanbul’un ticari, kültürel ve turistik merkezindeki İstiklal Caddesi’nin, eskinin Cadde-i Kebir’inin hemen yanı başındaki yerinde hizmet veren, Türkiye’nin en eski özel müesseselerinden biri olan Kamer Pul Evi, başta Yüksekkaldırım olmak üzere Beyoğlu’nun, İstanbul’un ve Türkiye’nin toplumsal, siyasal ve ekonomik değişimlerine tanık olmuştur. Pulun Kanadında İstanbul’dan Dünyaya, 1942’de kurulan Kamer Pul Evi’nin ve onu var eden Arıkan…

Aşod Madatyan, Osmanlı İmparatorluğu’nun son çeyreğinde ve Cumhuriyet’in ilk kırk yılında tiyatro yaşantımızın tam merkezinde ve ön saflarında yer aldı. Güllü Agop’un Mardiros Mınakyan’a geçirdiği tiyatro bayrağını daha sonra o devraldı ve yirminci yüzyılın ortasına kadar taşıdı. Ermeni ve Türk sanatçılarla, farklı tiyatro topluluklarıyla, Darülbedayi’yle ilişkileri, bir rejisör ve tiyatro insanı olarak yaptıkları, teori üzerine kafa yoran bir düşünce insanı…

Gazeteci, yazar ve çevirmen Burhan Arpad’ın “Türk sahnesi için yazılmış ilk Batılı eser” sözleriyle selamladığı Sahnemizin Değerleri, ömrünü sahneye adamış Aşod Madatyan’ın Osmanlı-Türkiye tiyatro tarihinde iz bırakmış yıldız oyunculara dair inceleme yazılarından oluşuyor. İlk kez 1943-44’te yayımlanan, sonra her nasılsa unutulan bu kayıp hazinede kimler yok ki? Madatyan’ın pek çoğunu yakından tanıdığı, birlikte sahne aldığı veya oyunlarını yönettiği Kâmil Rıza,…

Yazarlık hayatında daima gölgede kalana odaklanan Ümit Bayazoğlu’ndan tarihte kaldığı sanılan bir fenomene ezber bozan bir bakış. Bayazoğlu, üzerinde yaşadığımız toprakların “zenci”lerine odaklanıyor bu kez. Köle ticaretinden harem ağalarına, hadım ameliyatından ev içi hizmete koşulan “Arap kızı”na, edebiyatın siyahlarından folklordaki “zenci” imgesine uzanan yoğun, şaşırtıcı ve öğretici bir metin. Türkçenin “büyük” yazarlarının, hatta önemli bilim insanlarının meseleye bakışındaki çarpıklığı görünce…