Stüdyo Osep, İstanbul’un yaşayan en eski stüdyo ve set fotoğrafçılarından Osep Minasoğlu’nun 80 yıllık yaşam ve fotoğraf tarihini gözler önüne seriyor. Tayfun Serttaş’ın Osep Minasoğlu arşivi üzerine on yılı bulan araştırmalarının ürünü olan çalışma, dört yüzü aşkın fotoğrafla, aynı zamanda, Cumhuriyet tarihini yansıtan resimli bir ansiklopedi olarak da değerlendirilebilir. 14 Ekim – 14 Kasım 2009 tarihleri arasında Galeri NON’da gerçekleşen “Stüdyo Osep” sergisine paralel olarak hazırlanan bu çalışma, “Biyografi”, “Retrospektif” ve “Tanık” başlıklı üç ana bölümden oluşuyor. Kitapta, Samatyalı bir Ermeni aileden gelen Osep Minasoğlu’nun aile yaşantısı, 1915, Varlık Vergisi, 6-7 Eylül gibi tarihsel dönüm noktalarının yanı sıra, bir stüdyo fotoğrafçısı olarak yaptığı çalışmalardan örnekler de yer alıyor.Tayfun Serttaş’ın binlercesi arasından seçtiği bu fotoğraflar, dönemin Beyoğlu ve Yeşilçam hayatının merkezinde ya da kıyısında yer alan, ünlü ünsüz pek çok ismin portreleriyle ve çeşitli sanat gruplarına, filmlere, sanatçılara dair mizansenlerle, eşine az rastlanır bir seçki meydana getiriyor. Kitabın sonunda yer alan, Tayfun Serttaş’ın Osep Minasoğlu’yla ilgili video çalışması “Osep Minasoğlu Hatırlıyor”un metin dökümü de, okurların, 80 yıllık hareketli bir yaşamın aydınlık ve karanlık yanlarına daha derinden nüfuz etmesine olanak sağlıyor.
OSEP MİNASOĞLU KİMDİR?
Osep Minasoğlu, İstanbul Samatya’da, 26 Şubat 1929’da doğdu. Semtin eski sakinlerinden Hacı Osep ailesinin en küçük çocuğu olan Minasoğlu, anaokulunu İtalyan Rahibe Okulu’nda bitirdi. Saint Benoit Fransız Lisesi’ne devam ederken, ailesinin Varlık Vergisi’ni ödemekte güçlük çekmesi nedeniyle öğrenimi yarıda kaldı. Fotoğrafla ilgilenmeye başlayan sanatçı Beyoğlu’ndaki Kodak şirketinde çalışmaya başladı. Bu esnada 6-7 Eylül 1955 olayları patlak verdi. Minasoğlu da, gayrimüslimlere yönelik baskılara dayanamayarak Fransa’nın başkenti Paris’e gitti. Orada fotoğrafçılığın inceliklerini öğrendi. Paris’te Profesyonel Fotoğrafçılar Sendikası’nın okuluna devam etti ve Société Romaphot adlı laboratuvarda çalışmaya başladı. Fotoğrafçılık ve kültürel yaşam bakımından oldukça verimli geçen altı yılın ardından İstanbul’a döndü ve dönemin en büyük fotoğraf stüdyosunu kurdu: Osep Fotoğrafçılık. Ardından Show Stüdyosu geldi. İlk otomatik baskı makineleri, ilk diyapozitifler onun sayesinde Türkiye’ye geldi. Yeşilçam’ın ünlü isimlerini bu yıllarda fotoğraflamaya başladı. Türkiye’nin yaşayan en eski stüdyo ve set fotoğrafçılarından olan Minasoğlu, yaşadığı finansal sorunların ardından stüdyosunu kapatmak zorunda kaldı. Bugün vaktinin çoğunu, Beyoğlu’ndaki Satranç Kulübü’ndeki dostlarıyla birlikte geçiriyor.
Stüdyo Osep, İstanbul’un yaşayan en eski stüdyo fotoğrafçılarından Osep Minasoğlu’nun 80 yıllık yaşam ve 60 yıllık fotoğraf tarihini yeniden üretmeye adanmış bin süreklilik projesidir. Geçmişin, bireysel yaklaşımlar üzerinden sorgulanabildiği bir olanaklılık ortamında, farklı sosyal katmanların süregiden temsiliyet ilişkilerini fotoğraf aracılığıyla günümüz tartışmalarına eklemler. Okuyucusuna, yeniden keşfedilmeye ve gösterilen değer bulunmuş bir nostaljik arşiv yerine, yakın tarihin toplumsal kesintileri ve bunun birey, kimlik ve kültür düzleminde yarattığı karmaşık etkiyi bugün üzerinden araştırmayı hedefleyen bir perspektif önerir.
Bu çalışma, 14 Ekim-14 Kasım 2009 tarihleri arasında, İstanbul’daki Galeri NON’da gerçekleşen ‘Stüdyo Osep’ isimli sergiye eşzamanlı olarak, projenin tamamlayıcı bir uzantısı olarak hazırlanmıştır.
Stüdyo Osep is a continuity project dedicated to reproducing the history of 80 years in life and 60 years in photography of Osep Minasoğlu, one of the oldest living studio photographers of Istanbul. In an environment of possibility where the past can be examined from individual points of view, the project articulates the representational relationships of different social positionings to contemporary discussions through photography. Instead of a re-discovered nostalgic archive deemed worthy of exhibition, Stüdyo Osep offers the reader an interdisciplinary perspective that aims to investigate the social interruptions of recent history and their complex impact on the platform of the individual, identity and culture from today’s perspective.
This book has been prepared in tandem with the exhibition titled ‘Stüdyo Osep’ held in Istanbul, at Gallery NON between the dates of 14 October-14 November 2009.
Sanatçı, yazar ve sosyal bilimci. İstanbul ve Bodrum'da yaşıyor. İstanbul Üniversitesi Sosyal Antropoloji programından 2004 yılında 'kent antropolojisi' alanında hazırladığı tez çalışmasıyla mezun oldu. Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Disiplinlerarası Sanat programındaki yüksek lisansını, 'Modernizm ve kültürel temsiliyet olguları bağlamında İstanbul'da fotoğraf ve azınlıklar' konulu tez çalışması ile 2007'de tamamladı. Üniversite eğitimi boyunca yurt içi ve dışında birçok akademik ve bağımsız projeye dahil oldu. Farklı süreli yayınlar için 2000-2006 arasında 'azınlıklar' konulu yazı dizileri hazırladı.AIF Residency Program, Arab Image Foundation, Beyrut, Lübnan (2011), Accented Residency Program, The Delfina Foundation, Londra, İngiltere (2010), Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi, İstanbul (2009) gibi kurumlarda sanatçı misafir programlarına katılmıştır.
Çalışmakta ve ürettiği konular arasında kent antropolojisi, sivil toplum, toplumsal cinsiyet, ötekinin kültürel mirası, gündelik yaşam sosyolojisi, azınlıklar, kentsel dönüşüm, göç ve değişim, sosyo-politik stratejiler ve minör politika bulunmaktadır. Yapıtları, başta İstanbul olmak üzere Londra, Paris, Amsterdam, Berlin, Beyrut, Atina, Varşova, Selanik ve Frankfurt gibi birçok kentte gerçekleşen solo ve karma sergilerde kamuya açılmıştır. Stüdyo çalışmalarına Garanti Platform Güncel Sanat Merkezinde devam etmektedir.
Radikal Gazetesi 02.01.2010
sabitfikir.com Metin Celal 04.12.2009
Milliyet Gazetesi Yasemin Bay 07.11.2009
Radikal Gazetesi Kitap Eki Selim İleri 06.11.2009
Hürriyet Daily News Vercihan Ziflioğlu 02.11.2009
Milliyet Sanat Levent Çalıkoğlu 01.11.2009
Boltart Dergisi Merve Ünsal 01.11.2009
Time Out Istanbul Rene Ames 01.11.2009
Yeni Şafak Gazetesi Aysel Yaşa 18.10.2009
Agos Gazetesi Lora Baytar 16.10.2009