Mizah yüklü anlatımıyla ve engin hayal gücüyle Ermenice şiire yeni bir soluk getirmiş Zahrad’ın kedili şiirleri, şaire ait kedi çizimleriyle birlikte Aras Yayıncılık tarafından iki dilli (Türkçe-Ermenice) olarak yayımlanıyor. Zahrad’ın usta işi şiirlerini başarıyla Türkçeye taşıyan Ohanneş Şaşkal’ın çevirmenliğini üstlendiği kitapta, şairin pek bilinmeyen çizer yönüne de tanıklık ediyoruz. Çizimlerinde ağırlıklı olarak benimsediği kübik tarz, Zahrad’ın dönemin gözde akımlarını yakından takip eden hünerli bir “amatör” olduğunu gösteriyor. Hayatı boyunca kedilerle haşır neşir olmuş, kedileri olmazsa olmazı bellemiş bir ozanın estetik ve bir o kadar samimi şiirleri, renkli portrelerle bir araya gelince ortaya keyifli bir okuma çıkıyor. Zahrad’ın şiirleri bize “kedi”lerden öğreneceğimiz daha çok şey olduğunu anlatıyor.
Yazmaya koyulduğumda
önce “ışık” sözcüğü düşer aklıma
sonra “kedi” –
düşünürüm
– nasıl bir ilişki var ikisi arasında? –
ve yazarım
– kedi ışığı yedi –
– oda kaldı karanlıkta –
…
Երբ գրել փորձեմ
Միտքս կ’իյնայ «լոյս» բառը նախ
յետոյ «կատու»ն –
կը խորհիմ
– ինչ կապ կայ երկուքին միջեւ –
ու կը գրեմ
– կատուն լոյսը կերաւ –
– սենեակը մնաց մութին մէջ –
…
Asıl adı Zareh Yaldızcıyan'dır. 10 Mayıs 1924'te İstanbul Nişantaşı'nda doğdu. Üç yaşındayken babasını kaybetti. 1942'de Pangaltı Mıkhitaryan Ermeni Lisesi'nden mezun oldu. Üç yıl devam ettiği İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki öğrenimini yarıda bıraktı. Ticaretle uğraşmaya başladı. İlk şiiri 1943'te Jamanak gazetesinde yayımlandı. İlk kitabı Medz Kağak (Büyük Şehir) 1960'da yayımlandı. Ermenice şiire yeni bir soluk getiren şair olarak tanındı ve büyük takdir gördü. Sonraki şiir kitapları: Kunavor Sahmanner (Renkli Sınırlar, 1968), Pari Yergink (İyi Gökyüzü, 1971), Gananç Hoğ (Yeşil Toprak, 1976), Meg Karov Yergu Karun (Bir Taşla İki Bahar, 1989), Mağ mı Çur (Bir Elek Su, 1995), Dzayrı Dzayrin (Ucu Ucuna, 2001), Çurı Baden Ver (Su Duvardan Yukarı, 2004). Şiirleri 22 dile çevrildi. Karikatürist Ohan (Ohannes Şaşkal) şiirlerinin bir kısmını Türkçe'ye kazandırdı: Yağ Damlası (İyi Şeyler Yayıncılık, 1993, 2000), Yapracığı Gören Balık (Belge Yayınları, 2002), Işığını Söndürme Sakın (Adam Yayıncılık, 2004), Ferah Tut Yüreğini (Aras Yayıncılık, 2015), Kediler (Aras Yayıncılık, 2017), Bambaşka Bir Bahar (Aras Yayıncılık, 2020). 21 Şubat 2007'de hayatını kaybetti, Şişli Ermeni Mezarlığı aydınlar bölümüne gömüldü.
Çocuk Yazını Selver Sezen Kutup 25.03.2019
Agos Kirk Melis Solakoğlu 02.06.2017
Ակօս Գիրք Սեւան Տէյիրմենճեան 02.06.2017
CNN Türk Serdar Korucu 29.05.2017