Armıdan Fırat’ın Öte Yanı

Hagop Mıntzuri

Out of stock

Kategori	Öykü
Dili	Türkçe
Çevirmen	Silva Kuyumcuyan
Özgün dili	Ermenice
Kapak tasarımı	Vartan Paçacı
Baskı bilgileri	1. Baskı, Nisan 1996 3. Baskı, Mart 2003
Sayfa ve boyut	168 sayfa, 13x19.5 cm
ISBN	9789757265054

Hagop Demirciyan (Mıntzuri) 1886 yılında Erzincan’ın Armıdan köyünde doğdu. İlköğrenimini köyündeki Ermeni okulunda gördü. İstanbul’da ise Galata Ermeni İlkokulu’nun son sınıfını okudu. Robert Kolej’e devam etti. Köyünde öğretmenlik yaptı. Seferberlik yıllarında, tesadüfen bulunduğu İstanbul’da kaldı ve ailesinden bir daha haber alamadı. Memleketini önce içine, sonra kalemine döktü. “Bütün istediğim, anı doğru vermek, canlandırmaktır. Fotoğraf değildir bunlar. Ben varım içlerinde. Öykülerimde gene köy ve köylü geniş yer tutar. Yalnızca Ermeni köylüsü yoktur bu öykülerde çok iyi bildiğim Türk, Kürt, Kızılbaş köylü de vardır…” Mıntzuri bu kitapta Erzincan yöresinden, çoktan tarih olmuş şölenleri ve capcanlı renkleriyle düşsel bir yaşam izletiyor bizlere. Kürtçe, Türkçe ve Ermenice’nin harmanlandığı Mıntzuri’nin dilinde, yakın tarihten yaşam kesitleri bir söylence gibi aktarılıyor. Bu öyle bir dönem ki, birbirinin ocağını gözeten değişik kavimlerden Fıratlılar yan yana türkü söylüyorlar.

Arka Kapak

Şölen başladı. Kısa entarili Gabanlı sazendeler sazlarına vurdular. Tef çalanlar onlara eşlik etti. Şarkı söyleyenler seslerini koyverdi. Ermenice mi dersin, Türkçe mi dersin, Kürtçe mi dersin? Urfa ezgileri, Harput ezgileri, Eğin ezgileri mi dersin? Karabudak çayı Karabudak çayı oldu olalı, Fırat Fırat olalı, Anzığga bağları bağ olalı beri, Armıdanlılar, Gasmalı, Zimarlı, Pegli; Ilıçlı, Hasanavalı, Teğutlu, Abuşdalı bu boya geldi geleli, insanı böylesine kendinden geçirtip birden ayağa fırlatan, kolları birden yukarı kaldırtan, parmakları birden şakırdatan, insanı şiir, ölçü, uyak yapan makamlar, şarkılar duymamış, o, tefleri havalara atıp atıp tutarak çalmaları görmemişlerdi.

Yazar Hakkında

Hagop Mıntzuri

Asıl adı Hagop Demirciyan'dır. 16 Ekim 1886'da Erzincan'ın Küçük Armıdan Köyü'nde doğdu. Öğrenimine köyünün ilkokulunda başladı.1897'de İstanbul'a geldi ve aile büyüklerinin işlettiği fırında çıraklık yaptı. Öğrenimine Ortaköy'deki özel Fransız okulunda devam etti. Orada bir yıl öğrenim gördükten sonra Galata'daki Getronagan Ermeni Okulu'nda iki yıl okuyup mezun oldu. Ortaöğrenimini Robert Kolej'de sürdürdü. 1905'te Kolej'in freshmen sınıfından sonra okuldan ayrıldı. 1906'da ilk kez bir öyküsü Hars u Gesur (Gelin ve Kaynana) Ermenice Masis dergisinde yayımlandı. 1907'de köyüne döndü. Öğretmenlik yapmaya başladı. Aynı yıl evlendi ve dört çocuğu oldu. 1914'te bademcik ameliyatı olmak için İstanbul'a geldi. Birinci Dünya Savaşı başladığı için köyüne geri dönemedi. 1915'te Armıdan'dan tehcir edilen dedesi, annesi, karısı ve dört çocuğundan bir daha hiç haber alamadı. Üsküdar'da fırıncılık yaparken savaş nedeniyle ekmekçi asker olarak askere alındı. Ömür boyu İstanbul'da kaldı. Tekrar evlendi iki kızı, bir oğlu oldu. Yemcilik, kömürcülük, fırıncılık, kâtiplik gibi çeşitli işler yaptı. Edebiyatla ilgisini hiç kesmedi, ne bulduysa okudu ve sürekli yazdı. Ermenice dergi ve gazetelerde öyküleri yayımlandı. 1978'de İstanbul'da hayatını kaybetti ve Şişli Ermeni Mezarlığı'na gömüldü.

Başlıca eserleri

Yergrort Amusnutyun [İkinci Evlilik] (1931)

Gabuyd Luys [Mavi Işık] (1958)

Armıdan [Armudan] (1966)

Grung Usdi Gu Kas [Turna Nereden Gelirsin?] (1974)

Değer Ur Yes Yeğer Yem [Yaşamış Olduğum Yerler] (1984)

İstanbul Anıları (Tarih Vakfı Yurt Yayınları) (1993) [Değer Ur Yes Yeğer Yem'in Türkçe çevirisi]

Aras Yayıncılık'tan çıkan kitapları

Armıdan Fırat'ın Öte Yanı

Atina Tuzun Var Mı?

Kapandı Kirve Kapıları

Küğı Gabri İm Mecıs